Trong một thời đại mà sự chú ý của công chúng thường bị phân tán bởi những hình ảnh ngắn ngủi, những trào lưu vụt sáng rồi tắt lịm, việc một triển lãm nghệ thuật công cộng lại thu hút hàng triệu lượt người dừng lại, suy ngẫm và chia sẻ là một hiện tượng đáng chú ý.
Đó không chỉ là hiệu ứng thị giác. Đó là hiệu ứng xã hội.
Một công trình không rào chắn
Triển lãm “Từ chiến thắng Bạch Đằng đến đại thắng 30.04.1975” không được tổ chức trong một bảo tàng khép kín. Nó không có cửa soát vé, không có giờ mở – đóng, không tách người xem khỏi tác phẩm bằng những sợi dây đỏ. Tất cả đều diễn ra giữa phố đi bộ Nguyễn Huệ – một trong những trục không gian năng động và đông đúc nhất của Sài Gòn.
Chính tính chất “mở” đó đã tạo ra hiệu ứng lan tỏa sâu rộng, từ người dân địa phương đến khách du lịch, từ các gia đình dạo phố đến những nhóm bạn trẻ chụp hình, từ nghệ sĩ chuyên nghiệp đến những người không quan tâm đến nghệ thuật, tất cả đều có thể tiếp cận.
Khi nghệ thuật không còn là “đặc quyền”
Ở nhiều thành phố lớn trên thế giới, nghệ thuật công cộng đã từ lâu trở thành một phần không thể thiếu trong cấu trúc đô thị. Nhưng tại Việt Nam, loại hình này vẫn còn mới mẻ và hiếm hoi, càng đặc biệt hơn khi nó không mang tính trang trí đơn thuần, mà là một cuộc đối thoại trực tiếp về ký ức, lịch sử và bản sắc dân tộc.
Sự kiện lần này mang đến một khẳng định mạnh mẽ: nghệ thuật không còn là đặc quyền của một nhóm người trong phòng trưng bày, mà là của cộng đồng.
Tác động không chỉ đến thị giác, mà còn đến tư duy
Hiệu ứng của triển lãm không dừng lại ở sự thu hút về số lượng. Nó khơi gợi lại câu hỏi về vai trò của lịch sử trong đời sống hiện đại. Nó nhắc nhở thế hệ trẻ về những giai đoạn hào hùng mà chúng ta thường chỉ gặp trong sách giáo khoa và lần này là dưới một ánh sáng khác, phức tạp hơn, con người hơn.
Nhiều trường học đưa học sinh đến xem triển lãm như một bài học ngoài lớp học. Các nhóm nghệ sĩ trẻ tổ chức tham quan và thảo luận chuyên đề. Những bài viết, podcast, bài đăng mạng xã hội lan truyền với tốc độ đáng kinh ngạc.
GreenMoss và sự hiện diện không phô trương
GreenMoss Leather với vai trò là nhà tài trợ chính không xuất hiện như một nhân vật trung tâm trong câu chuyện. Không có billboard cỡ lớn. Không có logo in trên mặt tác phẩm. Nhưng chính sự lùi lại ấy là một lựa chọn có tính chiến lược: để nghệ thuật được tỏa sáng trọn vẹn và để thương hiệu hiện diện thông qua giá trị mà nó hỗ trợ lan tỏa.
Sự đồng hành này xuất phát từ niềm tin rằng, vật liệu cũng có tiếng nói. Và việc một thương hiệu vật liệu da chọn đầu tư vào nghệ thuật công cộng không phải là sự ngẫu nhiên mà là cam kết dài hạn cho những giá trị bền vững cả về văn hóa lẫn thẩm mỹ.
Nghệ thuật là một “chất xúc tác” xã hội
Không thể phủ nhận rằng một triển lãm như thế này tạo ra nhiều “chuyển động”: từ truyền thông đến hành vi công chúng, từ sự quan tâm đến những cuộc tranh luận. Nhưng điều quý giá nhất mà nó để lại, có lẽ là cảm giác rằng chúng ta với tư cách là một cộng đồng đang cùng chia sẻ một điều gì đó lớn lao hơn bản thân mỗi người.
Sự cộng hưởng ấy, khi được tạo ra bởi nghệ thuật, có khả năng định hình nhận thức, điều chỉnh cách ta nhìn về lịch sử và hơn hết là cách ta tưởng tượng về tương lai.
Kết
Có lẽ sẽ còn rất lâu nữa mới có một triển lãm công cộng với quy mô tương tự tại Việt Nam. Nhưng những gì “Từ chiến thắng Bạch Đằng đến đại thắng 30/4/1975” để lại đã đủ để mở đường. Không chỉ cho nghệ thuật đương đại. Không chỉ cho nghệ sĩ. Mà cho tất cả những ai tin rằng, một không gian công cộng có thể trở thành một không gian ký ức, đối thoại và đổi mới.
Và GreenMoss – với tư cách là một thương hiệu Việt tự hào vì được góp phần tạo nên khoảnh khắc đó.
